عوارض پروتئین زیاد در بدن

آیا از عوارض مصرف بیش از حد پروتئین آگاه هستید؟

بسیاری از افراد معتقدند که مصرف پروتئین برای سلامتی بدن مفید است، اما بسیاری از آنها در نظر نمی‌گیرند که مصرف پروتئین بیش از حد نیز ممکن است عوارضی داشته باشد. در اینجا به بررسی تأثیرات مصرف بیش از حد پروتئین بر بدن می‌پردازیم و آنها را برای شما توضیح می‌دهیم.

عوارض مصرف بیش از حد پروتئین

اگرچه بدن قادر است کربوهیدرات‌ها را به صورت گلیکوژن در عضلات و کبد ذخیره کند و چربی‌های اضافی را به صورت چربی ذخیره نماید، اما بدن قادر به ذخیره پروتئین اضافی نیست. بنابراین، ورزشکاران و مربیان عزیز باید بدانند که مصرف پروتئین بیش از حد می‌تواند به چه مشکلاتی منجر شود و از مصرف آن به صورت بیش از حد خودداری کنند. در گذشته، تصور می‌شد که حداکثر میزان پروتئین مورد نیاز بدن برابر با ۰٫۸ گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن است و میزان بیشتر از آن خطرناک است.

عوارض مصرف اضافی پروتئین

رژیم غذایی پر پروتئین ممکن است منجر به دهیدراسیون (کاهش آب در بدن) شود. مقادیر اضافی اوره که با مصرف بالای پروتئین همراه است، باید توسط کلیه‌ها از بدن دفع شوند. این اوره میزان زیادی از آب را از طریق ادرار با خود دفع می‌کند. در برخی ورزشکاران، مصرف بالای پروتئین می‌تواند منجر به نقرس شود که ناشی از مقدار زیاد اوره است. همچنین، در برخی ورزشکاران، مصرف بالای پروتئین ممکن است منجر به کمبود کلسیم گردد. تحقیقات اخیر نشان داده است که برای یک انسان معمولی به منظور حفظ سلامت، نیاز به حداقل ۰٫۸ گرم پروتئین برای هر کیلوگرم وزن بدن داریم.

وقتی پروتئین‌ها در رژیم غذایی به مقدار بیشتری از نیاز بدن برای رشد بافت‌ها، رشد کلی بدن یا حفظ و ترمیم بافت‌ها استفاده می‌شوند، اسید آمینه‌های اضافی آنها تجزیه می‌شوند. به عبارت دیگر، نیتروژن آنها به اوره تبدیل و سپس از بدن دفع می‌شود. اسید آمینه کربنی آنها هم می‌تواند برای تولید انرژی مورد استفاده قرار گیرد یا به صورت چربی ذخیره شود. ورزشکاران قادر به ذخیره اسید آمینه‌های اضافی نیستند. با توجه به نتایج جدید، میزان مصرف پروتئین توسط بدن بستگی به نیاز آن دارد. یک ورزشکار حرفه‌ای می‌تواند تا ۵ گرم پروتئین برای هر کیلوگرم وزن خود مصرف کند.

خطرات مرتبط با مصرف زیاد پروتئین و غذاهای پروتئینی پرچرب چیست؟

رژیم‌های غذایی پرچرب می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را افزایش دهند. مصرف بیش از حد چربی، به ویژه چربی اشباع که در غذاهای پروتئینی حیوانی مانند گوشت قرمز، شیر پرچرب و انواع پنیرها وجود دارد، منجر به افزایش سطوح چربی خون و کلسترول و نیز افزایش چربی در بدن، افزایش فشار خون و بروز بیماری کرونری قلب می‌شود. مصرف بیش از حد چربی، به ویژه اگر در خانواده ورزشکار سابقه فشار خون بالا یا بیماری‌های کرونری قلب وجود داشته باشد، بسیار خطرناک است. فشار خون بالا، همراه با مصرف نمک زیاد که اغلب با پروتئین‌های حیوانی فراوان همراه است، نه تنها به افزایش وزن منجر می‌شود، بلکه عادت‌های بد غذایی را نیز به همراه دارد.

سایر خطرات مرتبط با مصرف پروتئین‌های اضافی:

رژیم غذایی پرپروتئین می‌تواند باعث دهیدراسیون (کاهش آب در بدن) شود. مقادیر اضافی اوره که با مصرف بالای پروتئین همراه است، باید توسط کلیه‌ها دفع شوند. این اوره میزان زیادی از آب را از طریق ادرار با خود دفع می‌کند. در برخی ورزشکاران، مصرف بالای پروتئین می‌تواند منجر به بروز نقرس شود که ناشی از مقدار زیاد اوره است. همچنین، در برخی ورزشکاران، مصرف زیاد پروتئین ممکن است منجر به کاهش کلسیم شود. در کل، در مصرف پروتئین باید به عوارض مرتبط با پروتئین توجه کرد.

عوارض جانبی مرتبط با مصرف بالای پروتئین:

• افزایش فعالیت کلیه‌ها برای متابولیسم آمونیاک
• افزایش تولید ادرار برای دفع آمونیاک
• افزایش دفع ادراری کلسیم که می‌تواند تأثیر منفی بر چگالی مواد معدنی استخوانی داشته باشد
• افزایش دریافت چربی

میزان پروتئین مورد نیاز برای هر فرد به وابستگی‌هایی مانند جنسیت، سن، سطح فعالیت، وضعیت سلامتی و اهداف تغذیه‌ای او متغیر است. در صورتی که در وضعیت سلامتی عادی قرار دارید و فعالیت بدنی متوسط دارید، میزان پروتئین روزانه توصیه شده برای بزرگسالان در حدود ۰.۸ تا ۱ گرم بر کیلوگرم وزن بدن است. به عنوان مثال، اگر وزن بدن شما ۷۰ کیلوگرم باشد، میزان پروتئین مورد نیاز شما در حدود ۵۶ تا ۷۰ گرم در روز است.

به هر حال، در صورت داشتن شرایط خاص مثل ورزشکاران حرفه‌ای، بیماری‌های خاص، وضعیت بارداری یا شیردهی و غیره، بهتر است با متخصص تغذیه مشورت کرده و میزان پروتئین مناسب برای شما را تعیین کنید.