بوتاکس معده چگونه عمل می‌کند؟

بوتاکس معده (Stomach Botox) یک روش نسبتاً جدید و غیرجراحی است که برای کمک به کاهش وزن به کار می‌رود.

در این روش، سم بوتولینوم (بوتاکس) به طور مستقیم به دیواره داخلی معده تزریق می‌شود. این تزریق‌ها با شل کردن موقت عضلات معده و کند کردن روند تخلیه آن، به تسریع کاهش وزن کمک می‌کنند. این فرآیند معمولاً از طریق آندوسکوپی انجام می‌شود، نه لاپاراسکوپی.

تزریق بوتاکس معده با محدود کردن انقباض عضلات معده، باعث شل شدن آن‌ها و در نتیجه کاهش اشتها می‌شود. علاوه بر این، این روش روند تخلیه معده را به تأخیر می‌اندازد، که باعث می‌شود شما برای مدت طولانی‌تری احساس سیری داشته باشید.

بوتاکس معده چگونه عمل می‌کند؟

در این روش، سم بوتولینوم (بوتاکس) به دیواره معده تزریق می‌شود. این تزریق باعث شل شدن موقت ماهیچه‌های معده و کند شدن روند تخلیه معده می‌شود. در نتیجه، شما برای مدت طولانی‌تری احساس سیری خواهید داشت و غذای کمتری می‌خورید. این فرآیند به مرور زمان به کاهش وزن منجر می‌شود.

بوتاکس معده باعث میشود که:

1. کاهش انقباضات معده: بوتاکس (سم بوتولینوم) به عضلات دیواره معده تزریق می‌شود. این سم باعث فلج موقت یا کاهش فعالیت این عضلات می‌شود.
2. تأخیر در تخلیه معده: وقتی عضلات معده کمتر منقبض می‌شوند، غذا برای مدت طولانی‌تری در معده باقی می‌ماند. این باعث می‌شود شما احساس سیری طولانی‌تری داشته باشید و دیرتر گرسنه شوید.
3. کاهش اشتها: با طولانی شدن حس سیری، تمایل به خوردن غذا کاهش می‌یابد و در نتیجه، مصرف کالری نیز کمتر می‌شود.
4. کاهش هورمون گرلین (هورمون گرسنگی): برخی مطالعات نشان داده‌اند که بوتاکس معده می‌تواند سطح هورمون گرلین را نیز کاهش دهد که خود به کاهش اشتها کمک می‌کند.

مراحل انجام بوتاکس معده:

این روش معمولاً از طریق آندوسکوپی انجام می‌شود. یعنی پزشک یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین را از طریق دهان وارد معده می‌کند و بوتاکس را به نقاط خاصی از دیواره معده تزریق می‌کند. این فرایند حدود 10 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و معمولاً با بی‌حسی موضعی یا آرام‌بخش انجام می‌شود و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست.

مزایای احتمالی بوتاکس معده:

• کم تهاجمی: نسبت به جراحی‌های لاغری مانند اسلیو معده یا بای‌پس، بسیار کم تهاجمی‌تر است.
• بدون جراحی و برش: نیازی به برش یا بخیه ندارد.
• زمان ریکاوری کوتاه: بیماران معمولاً می‌توانند ظرف چند ساعت به فعالیت‌های عادی خود بازگردند.
• قابل برگشت: اثر بوتاکس موقتی است (حدود 4 تا 6 ماه) و در صورت نیاز می‌توان آن را تکرار کرد.

محدودیت‌ها و نکات مهم:

• کاهش وزن محدود: بوتاکس معده یک “راه حل معجزه‌آسا” برای لاغری نیست. میزان کاهش وزن معمولاً کمتر از جراحی‌های لاغری است (حدود 5 تا 10 درصد از وزن بدن).
• موقت بودن اثر: تأثیر آن موقتی است و برای حفظ کاهش وزن ممکن است نیاز به تزریق‌های مکرر باشد.
• نیاز به تغییر سبک زندگی: برای کسب بهترین نتیجه، بوتاکس معده باید با رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم همراه باشد. اگر فرد به عادات غذایی نامناسب خود ادامه دهد، احتمال بازگشت وزن زیاد است.

مناسب برای چه کسانی؟ معمولاً برای افرادی توصیه می‌شود که:

• شاخص توده بدنی (BMI) بین 30 تا 40 دارند (چاقی درجه 1 و 2).
• میل زیادی به غذا خوردن دارند و با رژیم و ورزش به تنهایی نتیجه نگرفته‌اند.
• اضافه وزن خیلی زیادی ندارند و کاندید جراحی‌های تهاجمی نیستند یا تمایلی به آن ندارند.
• عوارض جانبی احتمالی: اگرچه به طور کلی ایمن در نظر گرفته می‌شود، اما ممکن است عوارضی مانند درد شکمی، تهوع، اسهال یا یبوست رخ دهد.
• تحقیقات محدود: در مقایسه با روش‌های دیگر کاهش وزن، تحقیقات جامع و طولانی‌مدت در مورد اثربخشی و ایمنی طولانی‌مدت بوتاکس معده هنوز محدود است.

بوتاکس معده برای همه افراد مناسب نیست و عمدتاً برای گروه خاصی از افراد با شرایط مشخص توصیه می‌شود.

به طور کلی، کاندیداهای مناسب برای بوتاکس معده شامل افراد زیر هستند:

1. افراد با اضافه وزن متوسط: این روش بیشتر برای کسانی مناسب است که اضافه وزن قابل توجهی دارند اما در دسته چاقی مفرط (که نیاز به جراحی‌های لاغری دارند) قرار نمی‌گیرند. معمولاً افرادی با شاخص توده بدنی (BMI) بین 25 تا 35 یا 40 (بسته به نظر پزشک و گایدلاین‌های مختلف) کاندیدای مناسبی هستند.
2. کسانی که با رژیم و ورزش نتیجه نگرفته‌اند: افرادی که تلاش کرده‌اند با روش‌های سنتی مانند رژیم غذایی و ورزش وزن کم کنند اما موفقیت چشمگیری نداشته‌اند.
3. افرادی که تمایلی به جراحی ندارند: برای کسانی که از روش‌های جراحی تهاجمی‌تر برای کاهش وزن (مانند اسلیو معده یا بای‌پس) اجتناب می‌کنند.
4. میل به غذای زیاد: افرادی که احساس گرسنگی مداوم یا میل زیادی به غذا خوردن دارند و می‌خواهند این میل را کنترل کنند.
5. افرادی که متعهد به تغییر سبک زندگی هستند: بوتاکس معده یک روش کمکی است و برای نتیجه‌گیری پایدار، باید با رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم همراه باشد. کسانی که توانایی و اراده لازم برای ایجاد این تغییرات را دارند، کاندیدای بهتری هستند.
6. سن مناسب: معمولاً افراد بالای 18 سال و زیر 65 سال کاندید مناسبی هستند.

نحوه تزریق بوتاکس معده

تزریق بوتاکس معده یک روش غیرجراحی و کم‌تهاجمی است که معمولاً به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری شدن در بیمارستان انجام می‌شود.

مراحل کلی آن به شرح زیر است:

مشاوره اولیه: قبل از هر چیز، با یک متخصص گوارش یا متخصص چاقی و متابولیسم مشاوره خواهید داشت. پزشک وضعیت سلامتی شما، سابقه پزشکی، داروهای مصرفی و انتظارات شما را بررسی می‌کند تا مطمئن شود کاندید مناسبی برای این روش هستید. ممکن است آزمایش‌هایی برای بررسی وضعیت معده و سلامت عمومی شما درخواست شود.

آمادگی قبل از عمل:

• ناشتا بودن: معمولاً از شما خواسته می‌شود که 6 تا 8 ساعت قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کنید تا معده کاملاً خالی باشد.
• قطع برخی داروها: ممکن است پزشک توصیه کند مصرف برخی داروها، به ویژه رقیق‌کننده‌های خون، را برای چند روز قبل از عمل قطع کنید.
• بی‌حسی یا آرام‌بخش: قبل از شروع، یک داروی آرام‌بخش خفیف (معمولاً وریدی) به شما تزریق می‌شود تا احساس راحتی و آرامش داشته باشید و اضطراب کمتری را تجربه کنید. در برخی موارد ممکن است از بی‌حسی موضعی در ناحیه گلو نیز استفاده شود. شما در طول عمل کاملاً هوشیار نخواهید بود، اما بیهوشی عمومی نیز لازم نیست.

آندوسکوپی:

پس از آرام‌بخش، پزشک یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر به نام آندوسکوپ را از طریق دهان شما وارد مری و سپس معده می‌کند. آندوسکوپ دارای یک دوربین کوچک در انتهای خود است که به پزشک اجازه می‌دهد داخل معده را روی مانیتور مشاهده کند.

هیچ برشی روی پوست ایجاد نمی‌شود.

تزریق بوتاکس:

پس از رسیدن آندوسکوپ به معده و بررسی دیواره آن، پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار ظریف که از طریق کانال مخصوص آندوسکوپ عبور می‌کند، سم بوتولینوم (بوتاکس) را به نقاط خاص و استراتژیکی در دیواره عضلانی معده تزریق می‌کند.

این تزریق‌ها معمولاً در قسمت‌های بالایی و فوندوس معده (که مسئول انقباضات و هضم هستند) و گاهی در ناحیه پیلور (دریچه خروجی معده) انجام می‌شود.

این فرآیند معمولاً حدود 15 تا 30 دقیقه طول می‌کشد.

پایان عمل: پس از اتمام تزریق، آندوسکوپ به آرامی خارج می‌شود.

مراقبت‌های بعد از تزریق بوتاکس معده

مراقبت‌های بعد از بوتاکس معده نسبتاً ساده است، اما برای به حداکثر رساندن اثربخشی و جلوگیری از عوارض احتمالی، رعایت نکات زیر ضروری است:

بعد از عمل بلافاصله:

• استراحت کوتاه: پس از تزریق، برای مدت کوتاهی (حدود 1-2 ساعت) در کلینیک تحت نظر خواهید بود تا اثر آرام‌بخش از بین برود و پزشک از ثبات وضعیت شما اطمینان حاصل کند.
• تهوع خفیف: ممکن است کمی احساس تهوع یا گرفتگی خفیف در معده داشته باشید که معمولاً به سرعت برطرف می‌شود.
• عدم رانندگی: به دلیل اثر آرام‌بخش، نباید تا 24 ساعت بعد از عمل رانندگی کنید. از یک همراه بخواهید شما را به منزل برساند.

تغذیه بعد از عمل:

• روز اول: معمولاً توصیه می‌شود برای 24 ساعت اول مایعات شفاف (آب، آب میوه بدون پالپ، سوپ رقیق) مصرف کنید.
• روزهای بعد: به تدریج می‌توانید به رژیم غذایی عادی خود بازگردید. با این حال، پزشک معمولاً یک رژیم غذایی کم‌چرب، کم‌قند و با فیبر بالا را توصیه می‌کند.
• پرهیز از غذاهای خاص: تا چند هفته از مصرف غذاهای چرب، سرخ‌کردنی، تند، اسیدی، نوشابه‌های گازدار و الکل پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک معده شوند.
• وعده‌های غذایی کوچک و مکرر: بهتر است به جای سه وعده غذایی بزرگ، 5-6 وعده غذایی کوچک‌تر در طول روز مصرف کنید.
• آهسته غذا خوردن و خوب جویدن: برای کمک به هضم بهتر و احساس سیری طولانی‌تر.
• داروها: پزشک ممکن است برای پیشگیری از اسید معده یا تهوع، داروهایی را برای چند روز یا چند هفته تجویز کند. داروهای رقیق‌کننده خون را طبق دستور پزشک مجدداً شروع کنید.

فعالیت بدنی:

می‌توانید به محض احساس بهبودی، فعالیت‌های سبک روزانه را از سر بگیرید.

برای فعالیت‌های ورزشی سنگین‌تر، با پزشک خود مشورت کنید، اما معمولاً پس از چند روز می‌توانید تمرینات عادی خود را از سر بگیرید.

پیگیری و نتایج:

اثر بوتاکس معده معمولاً 2 تا 3 هفته پس از تزریق شروع می‌شود و حدود 4 تا 6 ماه باقی می‌ماند.

برای دستیابی به بهترین نتایج و کاهش وزن پایدار، رعایت رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی منظم ضروری است. بوتاکس فقط یک ابزار کمکی است و جایگزین سبک زندگی سالم نیست.

پزشک ممکن است جلسات پیگیری را برای ارزیابی پیشرفت و وضعیت شما برنامه‌ریزی کند.