اسکولیوز چیست؟ همه چیز درباره انحراف ستون فقرات

تا حالا به ستون فقراتتون دقت کردید؟ اگه از پشت به آینه نگاه کنید، باید یه خط صاف ببینید. اما در بعضی افراد، این خط صاف نیست و ستون فقراتشون کمی کج شده. به این حالت اسکولیوز میگن. اسکولیوز بیشتر در دوران رشد اتفاق میفته و دخترها بیشتر از پسرها بهش مبتلا میشن. تو این مقاله، همه چیز رو درباره اسکولیوز، از عللش تا درمانش، براتون توضیح میدیم.

اسکولیوز چیست؟

تا به حال دقت کردید که ستون فقرات شما باید صاف باشد؟ اسکولیوز یعنی این که ستون فقرات به جای اینکه صاف باشه، به شکل C یا S خمیده بشه. این انحنا میتونه در هر قسمتی از کمر یا پشت شما اتفاق بیفته.

“گاهی اوقات، اسکولیوز خیلی واضح نیست و ممکن است فقط با یک معاینه دقیق توسط پزشک تشخیص داده شود. یکی از علائم رایج اسکولیوز، نامتقارن بودن شانه‌ها یا لگن است. خوشبختانه، در بسیاری از موارد، اسکولیوز پیشرفت نمی‌کند و نیازی به درمان خاصی ندارد. اما اگر انحنا زیاد باشد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی مختلفی را پیشنهاد کند.”

اسکولیوز کی شروع میشه؟

اسکولیوز معمولا در دوران رشد، یعنی بین ۱۰ تا ۱۲ سالگی یا نوجوانی شروع میشه. البته، ممکنه در نوزادان هم دیده بشه، ولی خیلی کم اتفاق میفته.

علل انحراف ستون فقرات (اسکولیوز)

اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات، یک اختلال است که در آن ستون فقرات به جای اینکه صاف باشد، به شکل S یا C خم می‌شود. دلایل دقیق ایجاد اسکولیوز در بسیاری از موارد ناشناخته است، اما برخی عوامل می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند.

دلایل اصلی اسکولیوز

• ایدیوپاتیک (علت ناشناخته): حدود 80 درصد موارد اسکولیوز علت مشخصی ندارند.
• ژنتیکی: برخی از انواع اسکولیوز ارثی هستند و در خانواده‌ها دیده می‌شوند.
• عوامل عصبی عضلانی: بیماری‌هایی مانند فلج اطفال و دیستروفی عضلابی می‌توانند باعث ایجاد اسکولیوز شوند.
• اختلالات بافت همبند: بیماری‌هایی مانند سندرم مارفان می‌توانند به اسکولیوز منجر شوند.
• ناهنجاری‌های مادرزادی: برخی از نوزادان با انحنا در ستون فقرات متولد می‌شوند.
• آسیب‌ها و عفونت‌ها: آسیب‌های شدید به ستون فقرات یا عفونت‌های استخوانی ممکن است باعث ایجاد اسکولیوز شوند.
• تومورها: تومورهای ستون فقرات نیز می‌توانند باعث انحراف ستون فقرات شوند.

انواع اسکولیوز

اسکولیوز بر اساس علت و محل انحنا به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

• اسکولیوز ایدیوپاتیک: شایع‌ترین نوع اسکولیوز است که علت مشخصی ندارد.
• اسکولیوز مادرزادی: از بدو تولد وجود دارد و به دلیل نقص در تشکیل مهره‌ها ایجاد می‌شود.
• اسکولیوز نوروموشکولی: در اثر اختلالات عصبی یا عضلانی مانند فلج اطفال ایجاد می‌شود.
• اسکولیوز ساختاری: به دلیل مشکلات ساختاری در ستون فقرات مانند تومورها یا عفونت‌ها ایجاد می‌شود.

عوامل خطر

عواملی که خطر ابتلا به اسکولیوز را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی اسکولیوز
• جنسیت: دختران بیشتر از پسران به اسکولیوز مبتلا می‌شوند.
• سن: بیشتر موارد اسکولیوز در دوران رشد و بلوغ رخ می‌دهد.

تشخیص اسکولیوز

برای تشخیص اسکولیوز، پزشک از معاینه فیزیکی، رادیوگرافی و گاهی اوقات از آزمایشات تصویربرداری دیگر مانند MRI استفاده می‌کند.

درمان اسکولیوز

درمان اسکولیوز به شدت انحنا، سن بیمار و سایر عوامل بستگی دارد. روش‌های درمانی شامل موارد زیر است:

• بریس: برای جلوگیری از پیشرفت انحنا در کودکان و نوجوانان
• فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات و بهبود وضعیت بدنی
• دارو: برای کنترل درد و التهاب
• جراحی: در موارد شدید که سایر روش‌های درمانی مؤثر نباشند

علائم اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات

اسکولیوز، انحراف جانبی ستون فقرات است که می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما اغلب در دوران رشد و بلوغ دیده می‌شود. این انحراف می‌تواند در هر قسمتی از ستون فقرات اتفاق بیفتد و علائم مختلفی را ایجاد کند.

علائم ظاهری

• نامتقارنی شانه‌ها: یکی از شانه‌ها ممکن است بالاتر از دیگری باشد.
• نامتقارنی کمر: یک طرف کمر ممکن است برجسته‌تر از طرف دیگر باشد.
• تیغه‌های شانه نامتقارن: تیغه شانه‌ها ممکن است در ارتفاع‌های مختلف قرار بگیرند.
• لگن نامتقارن: یک طرف لگن ممکن است بالاتر از طرف دیگر باشد.
• تفاوت در طول پاها: یکی از پاها ممکن است کوتاه‌تر از دیگری به نظر برسد.
• برجستگی یک طرفه در قفسه سینه: در موارد شدید، ممکن است یک طرف قفسه سینه برجسته‌تر از طرف دیگر باشد.

عوارض جدی اسکولیوز درمان نشده

اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، می‌تواند عوارض جدی و طولانی مدتی را به همراه داشته باشد. این عوارض می‌توانند بر کیفیت زندگی فرد به شدت تاثیر بگذارند.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوارض اسکولیوز درمان نشده می‌پردازیم:

درد مزمن کمر و پشت: با پیشرفت اسکولیوز، درد کمر به یکی از شایع‌ترین مشکلات تبدیل می‌شود. این درد می‌تواند در فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد کرده و کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد.
مشکلات تنفسی: در موارد شدید اسکولیوز، انحنای ستون فقرات می‌تواند به قفسه سینه فشار آورده و فضای ریه‌ها را کاهش دهد. این امر باعث مشکل در تنفس، خستگی مزمن و در موارد شدیدتر، نیاز به اکسیژن می‌شود.

مشکلات قلبی: اسکولیوز شدید می‌تواند به قلب فشار آورده و باعث مشکلات قلبی شود.
مشکلات گوارشی: انحنای ستون فقرات می‌تواند به اندام‌های داخلی فشار وارد کرده و باعث مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه و یبوست شود.
تغییر شکل ظاهری بدن: اسکولیوز می‌تواند باعث ایجاد ظاهر نامتقارن در بدن شود، که می‌تواند بر اعتماد به نفس فرد تأثیر منفی بگذارد.
مشکلات عصبی: در موارد بسیار شدید، اسکولیوز می‌تواند به اعصاب نخاعی فشار وارد کرده و باعث بی حسی، ضعف عضلات و حتی فلج شود.
دردهای مزمن در سایر قسمت‌های بدن: اسکولیوز می‌تواند باعث ایجاد درد در سایر قسمت‌های بدن مانند گردن، شانه‌ها و لگن شود.

اهمیت تشخیص زودهنگام و درمان اسکولیوز:

همانطور که مشاهده می‌کنید، عوارض اسکولیوز درمان نشده می‌تواند بسیار جدی باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب اسکولیوز می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.